Standardy Ochrony Małoletnich
Załącznik do zarządzenia dyrektora Przedszkola Samorządowego nr 4
w Kępnie nr 6/2024
z 20 kwietnia 2024 r.
STANDARDY OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM
W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM NR 4 W KĘPNIE
WSTĘP
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez personel Przedszkola Samorządowego nr 4 w Kępnie jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy Przedszkola traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Personel Przedszkola, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji.
Podstawy Prawne Standardów Ochrony Dzieci
- Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.)
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, 483 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359)
- Ustawa z dnia 28 lipca 2023 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1606).
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1249 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. U. z 2024 r. poz. 17 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. U. z 2024 r. poz. 37 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 z późn. zm.) – art. 23 i 24
- Ustawa z dnia 17 listopada 1964 Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r., poz. 1798)
Słowniczek pojęć/objaśnienie terminów używanych w dokumencie Polityka ochrony dzieci
- 1.
- Personelem lub członkiem personelu jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, a także stażysta lub praktykant.
- Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia roku życia.
- Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
- Zgoda rodzica dziecka oznacza zgodę, co najmniej jednego z rodziców Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności
rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
- Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na
szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
- Osoba odpowiedzialna za Internet to wyznaczony przez kierownictwo placówki członek personelu, sprawujący nadzór nad korzystaniem z Internetu przez dzieci na terenie placówki oraz nad
bezpieczeństwem dzieci w internecie.
- Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez
kierownictwo placówki członek personelu sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.
- Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację
Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
- 2.
- Personel Przedszkola Samorządowego nr 4 w Kępnie posiada odpowiednią wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci.
- Szczególną uwagę powinno się zwracać na następujące czynniki:
- widoczne obrażenia ciała,
- wyjaśnienia dziecka dotyczące obrażeń ciała budzą zastrzeżenia, co do ich wiarygodności. (np. dziecko zmienia swoją relację),
- dziecko nadmiernie zakrywa ciało, niestosownie do sytuacji i pogody,
- pojawia się niechęć przed udziałem w lekcjach uwzględniających ćwiczenia fizyczne,
- dziecko obawia się kontaktu z rodzicem lub opiekunem,
- dziecko wyraźnie opóźnia powrót do domu,
- dziecko jest bierne, przestraszone, wycofane, uległe,
- dziecko cierpi na powtarzające się dolegliwości somatyczne, jak bóle brzucha, głowy, mdłości,
- dziecko moczy się bez powodu lub w konkretnych sytuacjach, czy na widok określonych osób.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka członkowie personelu placówki podejmują rozmowę z rodzicami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
- Personel monitoruje sytuację i dobrostan
Zasady rekrutacji personelu
(pracowników/współpracowników/wolontariuszy/stażystów/praktykantów)
- 3.
Rekrutacja członków personelu Przedszkola Samorządowego nr 4 w Kępnie odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji. Zasady stanowią Załącznik [nr 1] do niniejszych Standardów.
Zasady bezpiecznych relacji pomiędzy personelem
(pracownikami/współpracownikami/wolontariuszami/stażystami/praktykantami) Przedszkola Samorządowego nr 4 w Kępnie, a dziećmi
- 4.
Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji z dziećmi ustalone w Przedszkolu Samorządowym nr 4 w Kępnie. Zasady stanowią Załącznik [nr 2] do niniejszych Standardów.
Procedury interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka
- 5.
- W przypadku powzięcia przez członka personelu podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone przez inne osoby – pracowników przedszkola, osoby nieletnie (przemoc rówieśnicza), rodziców lub opiekunów prawnych – ma on obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji koordynatorowi do spraw standardów ochrony małoletnich.
- Koordynator przekazuje informację o zaistniałej sytuacji wychowawcy, pedagogowi specjalnemu i dyrektorowi przedszkola.
- Koordynator ustala z dyrektorem dalszy plan działania.
- 6.
- Pedagog specjalny/wychowawca wzywa opiekunów dziecka, którego krzywdzenie podejrzewa, oraz informuje ich o podejrzeniu.
- Pedagog specjalny/wychowawca powinien sporządzić opis sytuacji szkolnej i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą i rodzicami, oraz plan pomocy dziecku, według wzoru stanowiącego Załącznik [nr 3].
Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące:
- Podjęcia przed placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej placówki;
- Wsparcie, jakie placówka zaoferuje dziecku;
- Skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba;
- 7.
- W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) dyrektor przedszkola powołuje zespół interwencyjny, w skład którego mogą wejść: pedagog specjalny/psycholog, wychowawca dziecka, dyrektor przedszkola, inni członkowie personelu mający wiedzę o krzywdzeniu dziecka lub o dziecku (dalej określani jako: zespół interwencyjny).
- Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, na podstawie opisu sporządzonego przez pedagoga specjalnego/psychologa oraz innych, uzyskanych przez członków zespołu,
Wzór planu pomocy stanowi Załącznik [nr 3].
W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest
obligatoryjne. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające. Ze spotkania sporządza się protokół. W razie gdy podejmowane działania przedszkola nie przynoszą oczekiwanych
rezultatów zespół interwencyjny może zaproponować opiekunom, w celu zdiagnozowania zgłaszanego podejrzenia, udanie się do określonej instytucji zajmującej się odnośną pomocą.
- 8.
- Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez pedagoga specjalnego/psychologa opiekunom z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.
- Pedagog specjalny/psycholog informuje opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia
podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinny, ośrodek pomocy społecznej bądź przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego – procedura „Niebieskie Karty” – w zależności od zdiagnozowanego typu krzywdzenia i skorelowanej z nim interwencji).
- Po poinformowaniu opiekunów przez pedagoga specjalnego/psychologa – zgodnie z punktem poprzedzającym – kierownictwo placówki składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do
prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej lub przesyła formularz „Niebieska Karta – A” do
przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego.
- Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w punkcie poprzedzającym.
- W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.
- 9.
- Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik [nr 4] do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do akt osobowych dziecka.
- Cały personel placówki i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych
podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach
działań interwencyjnych.
Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku dzieci w placówce
- 10.
- Placówka zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi
przepisami prawa.
- Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka.
- Wytyczne dotyczące zasad publikacji wizerunku dziecka stanowią Załącznik [nr 5] do niniejszej
- 11.
- Personelowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka.
- W celu uzyskania zgody, o której mowa powyżej, członek personelu placówki może skontaktować się z opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do opiekuna dziecka – bez wiedzy i zgody tego opiekuna.
- Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest
- 12.
- Upublicznienie przez personel placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego
- Pisemna zgoda, o której mowa w 1, powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony
zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany (np. że umieszczony zostanie na stronie facebook.com i przedszkole4.kepno.pl w celach promocyjnych).
Zgoda na wykorzystanie wizerunku dziecka jest składana zgodnie z przepisami:
Ustawa z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1781 ze zm.);
Ustawa z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r., poz. 2509 ze zm.).
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych
- 13.
- Placówka, zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania
zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego
rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych stanowią Załącznik [nr 6] do niniejszej Polityki.
- Na terenie placówki dostęp dziecka do Internetu możliwy jest:
- pod nadzorem członka personelu placówki na zajęciach z wykorzystaniem tablicy multimedialnej;
- za pomocą sieci wifi placówki, po podaniu hasła.
- W przypadku dostępu realizowanego pod nadzorem członka personelu placówki, ma on obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Personel placówki czuwa także nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu przez dzieci podczas zajęć.
- W miarę możliwości osoba odpowiedzialna za Internet przeprowadza z dziećmi cykliczne szkolenia dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu.
- 14.
- Osoba odpowiedzialna za Internet zapewnia, aby sieć internetowa placówki była zabezpieczona przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie, nowoczesne oprogramowanie.
- Wymienione w 1. oprogramowanie jest aktualizowane przez wyznaczonego członka personelu w miarę potrzeb, przynajmniej raz w miesiącu.
- Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy pedagog specjalny/psycholog uzyska informację, że dziecko jest krzywdzone, podejmuje działania opisane w rozdziale dotyczącym procedur interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka.
Monitoring
- 15.
- Dyrektor przedszkola wyznacza osobę odpowiedzialną za Politykę ochrony dzieci w placówce.
- Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
- Osoba, o której mowa w 1 niniejszego paragrafu, przeprowadza wśród personelu placówki, raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi Załącznik [nr 7] do niniejszej Polityki.
Ankieta jest przeprowadzona w terminie wskazanym przez dyrektora.
- W ankiecie członkowie personelu placówki mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w placówce.
- Osoba, o której mowa w 1 niniejszego paragrafu, dokonuje opracowania wypełnionych przez
personel placówki ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje kierownictwu placówki.
- W celu oceny funkcjonowania standardów na podstawie przeprowadzonej ankiety i raportu, dyrektor powołuje specjalny zespól Rady W skład zespołu wchodzą specjaliści i nauczyciele. W razie potrzeby zespół opracowuje nowe brzmienie Standardów lub proponuje zmiany zapisów.
- Dyrektor przedszkola wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza personelowi placówki nowe brzmienie Polityki.
Przepisy końcowe
- 16.
- Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia, tj. 15 lutego 2024
- Ogłoszenie standardów następuje poprzez stronę internetową, wywieszenie w pokoju nauczycielskim oraz na tablicach ogłoszeń w przedszkolu.
- Standardy dostępne są stale dla dzieci i rodziców na stronie internetowej placówki.
- Specjalnie dla dzieci informacje o standardach zostają udostępnione w wersji skróconej, dostosowanej do ich percepcji na gazetce- korytarz.